Thumbnail
  • 15.02.2024

Türkiye’nin ilk astronotu Alper Gezeravcı’nın uzaya çıkışı hepimizi heyecanlandırdı. Dragon Spacecraft’in üretim ve test süreçleri, fırlatma süreci ve uzaydaki görevleri, SpaceX’in yeniden kullanılabilir roket teknolojilerinin sürdürülebilir uzay keşfindeki etkisi gibi konulara yönelik hazırladığım bu yazıda, Türkiye’nin uzay araştırmalarında daha etkin bir rol oynamasına ilişkin bir paylaşım sunmak isterim. 

Sevgili UTED okuyucuları,

Bu özel yazımda, sizlere heyecan verici bir konudan bahsetmek istiyorum: İlk Türk astronotumuz Alper Gezeravcı’nin uzay yolculuğuna çıktığı ve benim de iki buçuk yıl boyunca üretim ve test süreçlerine katkıda bulunduğum Dragon Spacecraft hakkında. Bu benzersiz deneyim, hem profesyonel birikimimi hem de uzay araçlarına olan tutkumu derinden etkiledi. Umarım bu yazı, sizlere ilham verir ve belki de kendi uzay yolculuğumuzun kapılarını aralar.

Nedir bu Dragon Spacecraft?

Dragon Spacecraft, SpaceX tarafından üretilen ve geliştirilen ve hem kargo hem de mürettebat taşıyabilen bir uzay aracıdır. İlk üretilen Dragon kargo aracı, NASA’nın Uluslararası Uzay İstasyonu’na (ISS) ikmal görevleri için kullanılmak üzere geliştirilmiştir. Ancak günümüzde Dragon’un birkaç versiyonu bulunmaktadır:

Cargo Dragon: Öncelikle ISS’ye kargo taşımak için kullanılan versiyondur. Bilim deneyleri, su, yiyecek ve diğer yaşam destek malzemeleri gibi kritik ikmalleri taşır.

Crew Dragon: Mürettebat taşıma yeteneğine sahip versiyonudur. NASA’nın Ticari Mürettebat Programı kapsamında geliştirilmiştir ve Amerika Birleşik Devletleri’nden ISS’ye astronot taşımak için kullanılmaktadır. Crew Dragon, otomatik olarak ISS’ye kenetlenebilir ve acil bir durumda astronotları güvenli bir şekilde kurtarabilecek bir kaçış sistemi ile donatılmıştır. 

Dragon uzay aracı, SpaceX’in Falcon 9 roketi kullanılarak fırlatılır ve yeniden kullanılabilir bir yapıya sahiptir, yani görevden sonra Dünya’ya dönüp yeniden fırlatılmak üzere yenilenebilir. Böylece SpaceX, uzay keşfinin maliyetini düşürmeye ve daha sürdürülebilir hale getirmeye yardımcı olmuştur.

Peki Dragon Spacecraft uzaya nasıl fırlatılır?

Dragon uzay aracı, yine SpaceX tarafından üretilen ve geliştirilen Falcon 9 roketi kullanılarak fırlatılır. Fırlatma süreci genel olarak aşağıdaki adımları içerir:

Hazırlık: Fırlatmadan önce, Dragon uzay aracı ve Falcon 9 roketi dikkatlice incelenir ve test edilir. Uzay aracı, roketin üst kısmına monte edilir. Gerekli kargo veya mürettebat Dragon’a yüklenir.

Fırlatma Alanına Taşıma: Hazırlıklar tamamlandıktan sonra, roket ve uzay aracı fırlatma platformuna taşınır. SpaceX, genellikle ABD’deki Cape Canaveral Uzay Kuvvetleri İstasyonu’ndaki LC-39A fırlatma kompleksini veya Vandenberg Uzay Kuvvetleri Üssü’ndeki fırlatma tesislerini kullanır.

Geri Sayım: Fırlatmadan önce, geniş kapsamlı bir geri sayım işlemi gerçekleştirilir. Bu süreçte, sistemlerin son kontrolleri yapılır, yakıt tankları doldurulur ve tüm güvenlik kontrolleri tamamlanır.

Fırlatma: Geri sayımın sonunda, Falcon 9’un motorları ateşlenir ve roket yeterli itiş gücüne ulaştığında fırlatma platformundan ayrılır. Roket, atmosferden çıkana kadar yükselir.

Aşama Ayrılması: Roketin ilk aşaması, belirli bir irtifaya ulaştığında ikinci aşamadan ayrılır. İlk aşama, SpaceX’in yeniden kullanım politikası gereği, Dünya’ya dönüp belirli bir platforma iniş yapmak üzere geri döner. İkinci aşama ise motorunu ateşleyerek Dragon’u yörüngeye taşır.

Yörüngeye Yerleşme ve Kenetlenme: Dragon, hedef yörüngeye ulaştıktan sonra, ISS ile buluşma manevralarını yapar. Crew Dragon versiyonu, ISS’ye otomatik olarak kenetlenme yeteneğine sahiptir. Cargo Dragon ise ISS’ye yaklaştıktan sonra, istasyonun robotik kolunun yardımıyla kenetlenir.

Görev Tamamlama ve Dönüş: Görev tamamlandıktan sonra, Dragon ISS’den ayrılır ve Dünya’ya dönüş yolculuğuna başlar. Atmosfere yeniden giriş sırasında ısı kalkanı sayesinde korunur ve paraşütlerin yardımıyla belirlenen bir noktada okyanusa iniş yapar.

Bu süreç, SpaceX’in uzay aracı ve roketlerinin yeniden kullanılabilirliğine büyük önem vermesiyle öne çıkar. İlk aşama roketlerin ve bazı Dragon araçlarının birden fazla kez kullanılması, uzay görevlerinin maliyetini önemli ölçüde azaltmıştır.

Türk Hava Yolları Teknik ve SpaceX tecrübesine sahip bir uçak teknisyeni olarak, uzay araçları ve yüksek teknolojilerin etkileyici dünyasını ele aldık. Ancak, bu inanılmaz teknolojilerin hiçbiri, biz uçak teknisyenlerinin beceri ve ustalıkla üstesinden gelemeyeceği şeyler değil.

Bu bilgi ve deneyimle, kendi topraklarımızda uzay araçlarının üretileceği, yenilikçi bir geleceği hayal etmekten daha fazlasını yapabiliriz. 

Saygılar, sevgiler 

1968 © Uçak Teknisyenleri Derneği