Piyasaya yeni giren yeni nesil, iki motorlu, geniş gövde Airbus A350 ve Boeing B787 uçakları, uzun mesafeleri düşük maliyetle uçma özellikleri ile A380 Süper Jumbo Jet yolcu uçaklarının ipini çektiler.
Airbus firması, iki katlı ve ekonomi sınıfında 853 yolcu taşıma kapasiteli dev A380 yolcu uçaklarının üretimine 2021 yılında son vereceğini bu yılın şubat ayında açıklamıştı. Bu kararın nedeni ise, uçaklar için verilen yeni siparişlerin azlığı idi.
Airbus’ın uçağın tasarım ve geliştirme projesi için harcadığı 25 milyar doları karşılamak için sattığı her uçaktan 90 milyon dolar kâr etmesi gerekiyordu. Oysa, uçak 445 milyon doları geçmeyen fiyatı ile Airbus’a sattığı her uçaktan zarar ettiriyordu. Uçağın piyasa fiyatının yükselmemesi yeni siparişlerin azlığından, yeni siparişlerin azlığı ise dört motorlu A380 uçaklarının yüksek yakıt sarfiyatlarından ve yüksek bakım maliyetlerinden kaynaklanıyordu. Piyasaya yeni giren yeni nesil, iki motorlu, geniş gövde Airbus A350 ve Boeing B787 uçakları uzun mesafeleri düşük maliyetle uçma özellikleri ile A380 Süper Jumbo Jet yolcu uçaklarının ipini çektiler.
15 Ekim 2007’de Singapur Havayolları’na törenle teslim edilen dünyanın ilk A380 yolcu uçağı MSN003 geçtiğimiz günlerde Fransa’nın Pireneler bölgesinde yer alan Tarbes Lourdes Havaalanı’ndaki TARMAC Aerosave tesislerinde sökülerek komponentlerine ve parçalarına ayrıldı. Singapur Havayolları’nın 10 yıllık kiralama süresinin bitiminde iade ettiği iki uçak için British Airways, Hi Fly Malta ve İran Havayolları ile yaptığı görüşmelerden sonuç alamayan kiralama firması, uçakları yedek parça olarak kullanılmak üzere söktürmeye karar verdi. MSN003’ün sökümü tamamlanırken, MSN 005’in sökümüne de başlandı.
Singapur Havayolları’nın iade ettiği üçüncü uçak olan MSN006 ise Hi Fly Malta Havayolları tarafından kiralandı. Bu uçak, Thomas Cook tarafından Türkiye’ye getirilen İngiliz turistleri geri götürmek amacı ile geçtiğimiz günlerde Dalaman Havaalanı’na indiğinde, Türkiye’ye ticari sefer yapan ilk A380 yolcu uçağı olmuştu.
Üretiminin durdurulacağı açıklanan bu uçakların ikinci elde de müşterisinin az olduğu görülüyor. Bu durumda, filolarında A380 Süper Jumbo Jet uçaklarından bulunduran havayolu firmalarının bu uçakları filolarından ne zaman çıkarmayı planladıkları merak ediliyor.
Emirates
Dünyadaki en büyük A380 yolcu uçağı filosuna sahip olan Emirates Havayolları, uçaklarını ekonomik ömürleri dolana kadar kullanmaya devam edeceğini açıkladı. Emirates Havayolları, Dubai merkezli operasyonlarında kullandığı A380 yolcu uçaklarını, yolcu ile doldurmaktaki başarısı ile öne çıkıyor.
Air France
A380 uçaklarının imalatçısı Fransa’nın bayrak taşıyıcı havayolu şirketi olan ve filosunda 10 adet A380 uçağı bulunduran Air France Havayolları, A380 uçaklarını 2022 yılından önce filosundan çıkaracağını açıkladı. Uçakların yeni nesil A350 ve B787 uçaklarına göre yüzde 25 fazla yakıt tüketmeleri ve bakım maliyetlerinin yüksek olması bu kararın alınmasında etkili olmuş.
ANA
Japon All Nippon Havayolları, dünyanın en genç A380 filosuna sahip. Firma sipariş verdiği üç uçağın iki adedini teslim aldı ve uçaklarını Tokyo-Honolulu hattında, yani A380 uçakları için uzun mesafesi ve yüksek yolcu kapasitesi ile ideal bir hatta uçuruyor. Firmanın uçakları filodan çıkarma planı yok.
Asiana
Güney Koreli Asiana Havayolları, filosunda 6 adet A380 uçağı bulunduruyor. Mali sorunları olan firma buna rağmen çok maliyetli bu uçakları filosundan çıkarmayı düşünmüyor.
British Airways
Filosunda 12 adet A380 uçağı bulunduran İngiliz British Airways Havayolları’nın A380 uçaklarını filosundan çıkarma planları yok; onların yerine çok yaşlanmış olan B747 Jumbo Jet uçaklarını emekliye ayıracaklar.
China Southern
Filosunda 5 adet A380 uçağı bulunduran Çinli havayolu firması, bu uçakları iç hatlarda kullanan tek firma. Pekin-Hong Kong ve Pekin-Guangzhou seferlerinde çok kârlı olmasa da A380 uçaklarını kullanıyorlar ve uçakları filodan çıkarma planları yok.
Etihad Merkezi Abu Dabi olan bu havayolu firması, A380 uçaklarında bulundurduğu ve ‘rezidans’ adını verdiği kişiye özel iki odalı ve özel banyoya sahip kabinleri ile lükse ayrı bir boyut getirmiş durumda. Uçakları yakında 10 yaşına girecek olan firma, A380 uçaklarını filodan çıkarmayla ilgili henüz bir plan açıklamış değil.
Kore Havayolları
Filosunda 10 adet A380 uçağı bulunduran Güney Koreli havayolu firmasının uçaklarını 2018 yılında filosundan çıkaracağı söyleniyordu. Uçakların hâlen filodan çıkmamış olması söylentilerin gerçek dışı olduğunu ortaya çıkardı.
Lufthansa
Filosunda 14 adet A380 uçağı bulunduran Alman Lufthansa Havayolları, 6 adet uçağı filosundan çıkarmayı planladığını açıkladı. Firma, bu uçakların boşluğunu 787-9 ve A350-900 uçakları ile dolduracak.
Malezya Havayolları
Filosunda 6 adet A380 uçağı bulunduran Malezya Havayolları, 2015 yılında yaşadığı mali kriz sırasında bu uçakları satmaya niyetlenmişti. Havayolu firmasının şu an satışa yönelik bir planlaması bulunmuyor.
Qantas
Filosunda 12 adet A380 uçağı bulunduran Avustralyalı Qantas Havayolları’nın bu uçakları filodan çıkarma niyeti yok. Hatta firmanın 8 uçak için verdiği yeni sipariş, uçakların üretiminin duracağı açıklanınca iptal edildi. Havayolu firması uçakların konfigürasyonlarını yenileyeceğini ve en az 2030 yılına kadar kullanacağını açıkladı.
Qatar
Qatar Havayolları, filosundaki A380 uçaklarını on yaşına gelecekleri 2024 yılından önce filodan çıkarma planlarının olmadığını açıkladı.
Singapur Havayolları
İlk A380 uçağını 2007 yılında teslim alarak bu uçakların dünyadaki ilk işleticisi unvanını alan Singapur Havayolları, kiralama süresinin bitiminde iade ettiği uçaklarla bu uçakları ilk iade eden havayolu unvanını da aldı. Singapur Havayolları’nın filosunda şu an 19 adet A380 uçağı bulunuyor.
Thai Airways
Taylandlı Thai Airways’in filosunda 6 adet A380 uçağı var ve havayolu firması A380 uçaklarını filodan çıkartmayı düşünmüyor.
Bunların dışında, Hi Fly Malta Havayolları’nın da filosunda 1 adet A380 uçağı bulunuyor. Singapur Havayolları’nın kiralama bitiminde iade ettiği uçağa talip olarak, onu diğer iki A380 uçağının kaderini paylaşmaktan - parçalanmaktan kurtaran Hi Fly Havayolları, bu uçağın ikinci el piyasada yaşamaya devam edeceğine dair bir umudu da canlı tutuyor.
A380 uçaklarının ikinci elde düşen fiyatları, yeni İstanbul Havaalanı ile yer darlığı yaşamayan ve ABD ile Uzak Doğu hatlarında düzenli müşterisi olan Türk Hava Yolları’nı da cezbedebilir. Dünyanın en büyük yolcu uçakları olan Süper Jumbo Jet A380 yolcu uçaklarının kuyruklarına THY logosu çok yakışacaktır.