Yeniliğin Uzun Dalgaları

Sanayi devrimi ile başlayıp sürdürülebilir teknolojiye kadar devam eden 250 yıllık süreçte etkili olan yeniliğin (inovasyon) altı tane uzun dalgası belirlenmiş.

Yenilik çevrimlerinin tarihçesi, yenilik uzun dalgalarının incelenmesi ile anlaşılabiliyor. Kapitalizm, Sosyalizm ve Demokrasi adlı kitabında, ‘‘yaratıcı Yıkım’’ terimini yaygınlaştıran Avusturyalı ünlü siyasi iktisatçı Joseph Alois Schumpeter, uzun dalga iş döngüleriyle bağlantılı olarak yeniliğin rolünü incelemiştir. 1883 ile 1950 yılları arasında yaşamış olan Schumpeter, sağlığında ancak yeniliğin dördüncü uzun dalgasını görebilmiş olsa da daha sonra gelen bilim adamları Schumpeter’in prensiplerini kullanarak, yeni uzun dalgaları belirlemeye devam etmişlerdir.

Yeniliğin birinci dalgası, 1785 yılında Sanayi Devrimi ile başlamıştır. 60 yıl süren bu dönemde su gücü, tekstil üretimi ve demir üretimi etkili olmuştur.

1845 yılında başlayan ikinci dönemin yıldızı Demiryollarıdır. 55 yıl süren bu dönemde, Buhar Gücü, Çelik Üretimi ve Demiryolları etkili olmuştur. Demiryolları şebekesi yaygınlaştıkça şehirlerin büyümesi hızlanmıştır.

1900 yılında başlayan üçüncü dönemin yıldızı motorlu taşıtlardır. 50 yıl süren bu dönemde, elektrik gücü, kimyasal üretimi ve içten yanmalı motorlar etkili olmuştur. Henry Ford’un T modeli otomobilinin üretimi için kullandığı üretim bandı, otomotiv endüstrisinde devrim yaratmıştır.

1950 yılında başlayan dördüncü dönemin yıldızı Hava Araçlarıdır. 40 yıl süren bu dönemde, petrolden elde edilen kimyasallar, elektronik ve havacılık  alanında etkili olmuştur. Hava araçları ile taşımacılığın küresel ölçekte kitlesel kabul görmesi ekonomik entegrasyona kaldıraç etkisi sağlamıştır.  

1990 yılında başlayan beşinci dönemin yıldızı internettir. 30 yıl süren bu dönemde, dijital ağlar, yazılım ve yeni medya etkili olmuştur. 1990 yılında 2,3 milyon olan internet kullanıcısı sayısı 2016 yılında 3,4 milyar kişiye ulaşmıştır.

2020 yılında başlayan altıncı dönemin yıldızı temiz teknolojiler olacaktır. 25 yıl sürmesi beklenen bu dönemde AI (Yapay Zeka) ve IoT (Nesnelerin Interneti), robotlar ve dronlar ile temiz teknolojilerin etkili olması beklenmektedir. İklim sorunları arttıkça, çevreye saygılı temiz teknolojiler iş modellerini ve tüketim kalıplarını etkileyecektir.

Teknoloji gelişiminin hızlanmasıyla dönem sürelerinin kısaldığı dikkatinizi çekmiştir. Dalgalar dünyanın her yerine aynı şiddetle çarpıyor olmasa da her yeni gelen dalganın yaşamımızı yeniden şekillendirdiği bir gerçek. Politikacıların diline sakız olan ‘‘çağ atlamak’’ terimini yeniden düşünmenizi ve ünlü Türk şairi ve sanatçısı Bedri Rahmi Eyüboğlu’nun ‘‘Üç Dil’’ şiirini okumanızı öneriririm.

ÜÇ DİL

En azından üç dil bileceksin En azından üç dilde 
Ana avrat dümdüz gideceksin
En azından üç dil bileceksin

En azından üç dilde düşünüp rüya göreceksin
En azından üç dil
Birisi ana dilin
Elin ayağın kadar senin
Ana sütü gibi tatlı
Ana sütü gibi bedava
Nenniler, masallar, küfürler de caba
Ötekiler yedi kat yabanc
Her kelime arslan ağzında
Her kelimeyi bir bir dişinle tırnağınla
Kök sökercesine söküp çıkartacaksın
Her kelimede bir tuğla boyu yükselecek
Her kelimede bir kat daha artacaksın

En azından üç dil bileceksin
En azından üç dilde
Canımın içi demesini
Canım ağzıma geldi demesini
Kırmızı gülün alı var demesini
Nerden ince ise ordan kopsun demesini
Atın ölümü arpadan olsun demesin
Keçiyi yardan uçuran bir tutam ottur demesini
İnsanın insanı sömürmesi
Rezilliğin dik âlâsı demesini
Ne demesi be
Gümbür gümbür gümbürdemesini becereceksin

En azından üç dil bileceksin
En azından üç dilde
Ana avrat dümdüz gideceksin
En azından üç di
Çünkü sen ne tarih ne coğrafya
Ne şu ne busun
Oğlum Mernuş
Sen otobüsü kaçırmış bir milletin çocuğusun ...