Havacılık tarihi boyunca bir hava aracının “Uçuşa Elverişliliğini” kontrol etmek ve sürekliliğini sağlamak, tüm hava aracı sahipleri ve işleticiler için bir zorunluluk olmuştur. Bu durum emniyetli uçuş yapmanın ilk ve en önemli adımıdır. Uçuşa Elverişlilik hava araçlarının ilk uçmaya başladığı günden başlayarak günümüze kadar geçen süreç içerisinde farklı departmanlarda ve yöntemlerle sağlanmıştır.

Uçuşa Elverişlilik hizmetleri tarihsel olarak havacılık şirketlerinin Teknik Departman ya da Bakım Organizasyonları tarafından gerçekleştirilmiştir. Havacılık bakım yönetim felsefelerindeki düşük maliyetli iş modeline doğru zaman içindeki değişim, beraberinde günümüz modeline dönüşümü sağlamıştır. Teknolojik ve finansal anlamdaki gelişmeler ve değişiklikler bu teknik hizmetlerin havacılık şirketlerinin Teknik departmanlarının bünyesinden ayrılarak, bağımsız bir organizasyon olarak yola devam etmelerine olanak sağlamıştır. Bu süreç EASA tarafından yönetmelik ve talimatlara yansıtılmış ve günümüz sistemi oluşmuştur.

“Sürekli uçuşa elverişlilik”; hava aracının, operasyondaki ömrünün herhangi bir anında yürürlükteki uçuşa elverişlilik gerekliliklerine uygun ve emniyetli uçabilmek için uçuşa elverişli bir durumda olmasını sağlayan süreçlerin tamamıdır.

Bu süreçlerin yönetilmesi için sisteminin kurulması, önlemlerin alınması ve ilgili faaliyetlerin ve süreçlerin yönetilmesi ise “Sürekli Uçuşa Elverişlilik Yönetimi” olarak tanımlanabilir ve SHY/SHT-M (EASA Part –M) yönetmelik ve talimatları bu sürecin düzenlenmesine yöneliktir. Bu yönetim AB’de CAMO (Continuing Airworthiness Management Organisation) ismiyle ülkemizde ise SYK (Sürekli Uçuşa Elverişlilik Yönetimi Kuruluşu) olarak adlandırılmaktadır.

Günümüzde AB’de başlayan, hava araçlarının Sürekli Uçuşa Elverişlilik Yönetimi bir zorunluluktur ve operasyonun türüne bakılmaksızın, Onaylı bir CAMO (SYK) tarafından yönetilmediği takdirde hava aracı işletmek mümkün değildir. Ayrıca Ticari havacılık için işletme ruhsatı aldığınızda SYK (CAMO) kurmanız zorunlu olup, işletme ruhsatının bir parçasıdır. Dolayısıyla şu an ülkemizde İşletme Ruhsatı (AOC) sahibi şirket sayısı kadar, SYK (CAMO) kuruluşu mevcuttur. Ülkemizde ve dünyanın pek çok ülkesinde de aynı durum söz konusudur.

SYK’ların yetkilerine bakacak olursak;

• -Hava aracının sürekli uçuşa elverişliliğini otorite tarafından onaylanan yetkileri kapsamında yönetebilir,
• -Sürekli uçuşa elverişlilik görevlerinin bir kısmının yerine getirilebilmek için anlaşmalar yapabilir, (anlaşma yapılan kuruluşlar SYK onay sertifikasında belirtilir)
• -Başka bir SYK tarafından düzenlenmiş bir uçuşa elverişlilik gözden geçirme sertifikasını temdit edebilir.
• -Uçuşa elverişlilik gözden geçirme sertifikasını düzenleyebilir ve söz konusu sertifikayı zamanı geldiğinde temdit edebilir,
• -Otoriteye iletilmek üzere uçuşa elverişlilik gözden geçirme işlemine ilişkin tavsiye düzenleyebilir.
• -Gerekli durumlarda otoriteden özel yetki alarak özel uçuş izni yayımlayabilir.

Yukarıda bahsedilen yetkiler kullanılarak uçuşa elverişlilik yönetimi yapabilmek için SYK’lar;

• -Tüm sürekli uçuşa elverişlilik yönetimini SHY-M’de yer alan gereklilikler doğrultusunda gerçekleştirmektedirler,
• -Güvenilirlik programı da dahil olmak üzere, yönetilen hava aracı için bir bakım programı geliştirir ve kontrol ederler.
• -Hava aracı bakım programını ve revizyonlarını Otoriteye sunar gerekli onayları alırlar,
• -Modifikasyon ve tamirlerin onayını yönetirler,
• -Tüm bakımların onaylı bakım programı gereğince gerçekleştirildiğinden ve bakım çıkış işlemlerinin SHY-M’e uygun olarak yapılmasını sağlarlar,
• -Tüm geçerli uçuşa elverişlilik direktiflerinin (AD) ve sürekli uçuşa elverişliliğe etki eden operasyonel direktiflerin (SB) uygulanmalarını sağlarlar,
• -Bakım işlemleri için hava aracını anlaşma yapılmış ve onaylı bir bakım kuruluşuna teslim edilmesini sağlarlar;
• -Planlı bakımlar sırasında tespit edilen tüm arızaların ve uygunsuzlukların uygun bir şekilde onaylı bakım kuruluşu tarafından giderilmesini sağlar,
• -Komponent kontrolünü, planlı bakımları, uçuşa elverişlilik direktiflerinin uygulanmasını (AD), ömürlü parçaların (LLP) değişim zamanı geldiğinde değiştirilmesini uygun bir şekilde gerçekleştirildiğinden emin olmak üzere koordine ederler,
• -Tüm sürekli uçuşa elverişlilik kayıtlarını ve/veya işletmecinin teknik kayıt defterini yönetir ve arşivlenmesini sağlarlar,
• -Ağırlık ve denge raporlarının hava araçlarının güncel durumunu doğru olarak göstermesini sağlayacak işlemleri yaparlar,
• -Gerekli durumlarda iş emirleri düzenleyerek hava araçlarının uçuşa elverişliliğini sağlarlar.

Bakım faaliyetlerinin işletme bütçelerinin 3 te 1’ine yaklaştığı düşünüldüğünde, SYK (CAMO) ‘ların Sürekli Uçuşa Elverişlilik Yönetimi başarısı, bu maliyetlerin azalması yönünde çok önemli etki göstermektedir.

Sonuç olarak, teknisyen ve mühendislerden oluşan Sürekli Uçuşa Elverişlilik Yönetimi Kuruluşları (SYK-CAMO) işletici ve hava aracı sahipleri ile Otorite ve bakım merkezleri arasında köprü vazifesi görmektedir. Bu köprünün sağlamlığı ve kalitesi öncelikle Uçuş emniyetini direk etkilemektedir. Nitelikli ve kaliteli insanlarla oluşturulacak SYK(CAMO) kuruluşlarının hizmetleri de kaliteli olacaktır. Bu hizmetler ne kadar iyi ve kaliteli yapılırsa Uçuş emniyeti de o kadar pozitif etkilenecektir.