NASA Gelişmiş Hava Hareketliliği (AAM)
NASA’nın Gelişmiş Hava Hareketliliği (AAM) projesi için ANRA, birkaç yıl sürmesi öngörülen bu program için Kentsel Hava Hareketliliği (UAM) teknolojisi tedarik eden birincil hizmet sağlayıcısı olacak, hava aracı operatörleri ve diğer paydaşlar arasında bilgi paylaşımını sağlayacak ve vertiport otomasyon hizmetleri ile UAM entegrasyonunun geliştirilmesine ve test edilmesine öncülük edecek.
NASA’nın Gelişmiş Hava Hareketliliği (AAM) Misyonu:
Gelişmekte olan havacılık pazarlarının, insanları ve kargoyu daha önce havacılığın hizmet vermediği veya yetersiz hizmet verdiği yerlerde (yerel, bölgesel, bölge içi, kentsel) yeni uçak kullanarak güvenli bir şekilde hareket ettiren bir hava taşımacılığı sistemi geliştirmesine yardımcı olmaktır. Teknolojinin gelişmesi ile birlikte bu durum mümkün hale gelebilmektedir. AAM, NASA’nın Kentsel Hava Hareketliliği konusundaki çalışmalarını içerir ve ABD endüstrisine faydalar sağlayacaktır. Havacılık Araştırma Misyonu Müdürlüğü (ARMD), AAM görevi başarısını desteklerken esnekliği ve çevikliği teşvik etmek ve AAM misyonuna katkıda bulunan ARMD projelerinde ekip çalışmasını teşvik etmek amacıyla 2020 yılında AAM Görev Entegrasyon Ofisi’ni devreye almıştır. Gerçekleştirilen çalışmalar hakkında özet bilgiler aşağıda verilmektedir.
Air Traffic Management – eXploration (ATM-X)
Hava trafik yönetimi
(ATM-X) projesi, çeşitli görevleri yerine getirmek için hava sahasına giren yeni hava araçlarının artan talebini güvenli bir şekilde karşılamak için hava trafik yönetim sistemini dönüştürecek bir yapı içerir. ATM-X aynı zamanda, geleneksel büyük ticari uçakların daha iyi tahmin edilebilirlik ile daha fazla kullanıcı tarafından tercih edilen rotalarda uçmasını sağlayan teknolojiler üzerinde çalışarak yakıt ve zaman tasarrufu sağlar. ATM-X şu anda araştırma hedeflerinin birinci aşamasındadır, en iyi performans için parametreleri belirlemek ve çözülmesi gereken temel teknik zorluklara öncelik vermek için zorlu kullanım durumlarını (örneğin, kentsel hava hareketliliği için yüksek yoğunluklu - kalabalık - vertiport operasyonları) keşfetmek için çalışmalar devam etmektedir.
İkinci aşamada ATM-X’in, temel kavramları ve teknolojileri geliştirerek, test ederek ve ardından havacılık camiasındaki paydaşlara aktararak bu teknik zorluklara yönelik çözümleri keşfetmesi beklenmektedir.
Açık bir mimari yaklaşımı
Hava trafik teknolojilerinin entegrasyonunda sistem genelinde veri kullanımı ve analizi oldukça önemlidir. ATM-X, altyapı modernizasyon yatırımlarında yeni teknolojilerden yararlanmak için FAA ile ortaktır ve NASA’nın Hava Sahası Teknoloji Gösterimleri ve Sistem Çapında Güvenlik projelerinden elde edilen bilgilerden yararlanır.
Airspace Operations and Safety Program (AOSP)
AOSP, mevcut ve gelecekteki uçakların güvenliğini daha da artırmak için yeni nesil hava taşımacılığı Sistemi (NextGen) teknolojilerini tasarlamak ve geliştirmek için Federal Havacılık İdaresi (FAA), endüstri ve akademik ortaklarla birlikte çalışmaktadır. AOSP tarafından geliştirilen NextGen yöntemleri ve araçları, hava seyrüsefer hizmeti sağlayıcılarına ve uçak operatörlerine havalimanlarında verimliliği artırmak, gecikmeleri azaltmak, hava koşullarına bağlı emniyetli operastonları sağlamak için gelişmiş otomatik destek sağlayacaktır.
Dikey Kalkış Projesi
Herhangi bir noktadan kalkış ve iniş yapma ve yerinde asılı durma konusunda kabiliyetleri olan dikey kaldırma araçlarının tasarımları gerçekleştirilmektedir. NASA’nın Devrim Yaratan Dikey Kaldırma Teknolojisi (RVLT) projesi, özellikle büyük kargo taşıma araçları ve yolcu taşıma gibi Gelişmiş Hava Hareketliliği ile ilişkili olanlar olmak üzere yeni hava yolculuğu seçeneklerini mümkün kılan kritik teknolojiler geliştirmek için hükümet, endüstri ve akademideki ortaklarla birlikte çalışmaktadır. Bu yeni pazarların önümüzdeki on yıl içinde hızla büyüyeceği tahmin edilmektedir.
Dikey kalkış endüstrisinin yenilikçi yeni teknolojileri güvenli bir şekilde geliştirme ve onaylama, daha düşük işletme maliyetleri ve kabul edilebilir topluluk gürültü standartlarını karşılama becerisi, yeni pazarların açılmasında kritik öneme sahip olacaktır. RVLT projesi, aşağıdaki amaçlar için en son teknoloji ve araçların geliştirilmesine yatırım yapar:
Mevcut ve gelecekteki dikey kaldırma araçlarının güvenli ve güvenilir bir şekilde çalışmasını sağlar
İnsanlara ve mülke yakınken çevresel etkileri azaltır ve izinsiz girişi - özellikle gürültü nedeniyle - en aza indirir.
Geniş bir ekonomik fayda sağlar sürdürülebilir ulaşım ve hizmetlere erişimi artırır.
Proje, tarihsel olarak helikopterler gibi geleneksel döner kanatlı araçlar için araştırma yürütürken, RVLT şu anda Gelişmiş Hava Hareketliliğini (AAM) desteklemek için çeşitli boyut ve görevlerde yeni konsept dikey kaldırma araçları için özel araç teknolojisine odaklanmaktadır.
Verimli ve Sessiz Araçlar
Helikopterle ilgili gürültü şikayetlerindeki artışın üstesinden gelmek için yapılan çalışmalar neticesinde geliştirilen RVLT, son zamanlarda iyileştirilmiş uçuş operasyonlarını, yüksek doğrulukta bir rotor/araç tasarım yaklaşımını ve insan faktörleri araştırmasını birleştirerek yaygın olarak kullanılan ticari dikey kalkışlar için gürültü ayak izi alanında yüzde 50’lik bir azalma sağlamaktadır. Bununla birlikte, AAM’de kullanılan VTOL araçlarının öngörülen filo operasyonlarının gürültüsü, tek bir helikopterin uçuşuna kıyasla toplum üzerinde çok daha farklı bir etkiye sahip olacaktır.
Güvenlik, Konfor ve Erişilebilirlik
RVLT, mevcut ve gelecekteki konfigürasyonların güvenliğini artırmak için çarpışma güvenliği, yolcu koruması ve darbe altındaki kompozit yapıların analizi konularındaki araştırmalar desteklenmektedir. Federal Havacılık İdaresi (FAA) Savunma Bakanlığı ve endüstrideki ortaklarla birlikte çalışan RVLT, AAM araçlarının çarpması sırasında çarpışmaya dayanıklılığı ve yolcu güvenliğini iyileştirmeyi ve sertifikasyon sürecini basitleştirmeyi hedeflemektedir.
RVLT’nin güvenlik teknolojilerine yaptığı yatırımın bir parçası olarak, dikey kaldırma araçlarına özgü buzlanma sorunları AAM araçları bağlamında ele alınacaktır. NASA ile ve diğer araştırma kurumlarıyla işbirliği içinde buz tutmayan malzemeler ve diğer buz azaltma teknolojilerine yönelik araştırmalar devam etmektedir.
Emniyetli günler dileği ile…
Referanslar: NASA Space tech web sayfası