Kartondan Teleskop Yapmak
Teleskoplar gökyüzündeki sonsuzluğu cisimleri ve yıldızları yakından izlemek içi kullanılan cihazlardır. Tarihi 1608 yıllara dayanan bu cihaz gökyüzünü gözlemlemek amacıyla Hollandalı gözlük üreticisi tarafından icat edilmiştir. Amacı gökyüzündeki yıldızlardan gelen ışığı toplamak ve bu verileri gökyüzündeki cisimlerin kütlesini, boyunu ve yaşını hesaplamaktır. Basit malzemelerle evde yapılan bir teleskopla bile yıldızları, gezegenleri ve meteorları seyretmek mümkün…
Öncelikle, bu işin sonunda çok ayrıcalıklı bir deneyim yaşamaya hazır olmalısınız. Öte yandan belki de bu adım daha büyük serüvenin ilk adımı olabilir ve zaman içinde bir tutkuya bile dönüşebilir. Teleskop almak için önünüzde bir engel bulunmuyor ama kendi yapacağınız teleskop, hem teknik detaylara hakim olmanızı hem de kendi teleskopunuzu geliştirerek çok farklı deneyimler yaşamanızı sağlayabilir.
Aslında ihtiyacınız olan şeyler çok basit; iki farklı boyda karton silindir ve iki mercek…
Birbirleri içinden kayıp geçebilecek ölçülerde iki karton silindiri aldıktan sonra bir silindirin ucuna merceği yerleştirin ve diğerinin de bir ucuna yerleştirin. Daha sonra açık uçlarından iki silindiri iç içe geçirin, işte teleskopunuz hazır… Detaylarına gelecek olursak; ihtiyacınız olan malzemeler, birbirlerinin içinden geçebilen iki adet karton silindir, farklı odak uzaklıkları olan iki büyüteç, iki küçük parça karton, makas, kurşun kalem, maket bıçağı, boya ve yapıştırıcı.
İlk önce büyüteçlerinizden birini küçük karton parçalarından birinin üzerine koyarak etrafını kalemle çizin. Bunu her iki lens için de ayrı ayrı yaparak karton parçalarını işaretlediğiniz yerlerden maket bıçağı yardımıyla kesin. Keserken büyüteçten biraz daha küçük olmasına özen gösterin ancak bu işlem için küçük okurlarımızın, büyüklerinden yardım alması gerektiğini unutmayalım.
Büyüteçleri karton silindirin uçlarına yerleştirin. Sıkıca yerlerine oturduğundan emin olun. Eğer olmuyorsa yapıştırıcı kullanarak lensleri sabitleyebilirsiniz. Daha sonra önceden hazırladığınız ve büyüyeç boyutunda kestiğiniz karton parçalarını ortaları boş olacak şekilde merceğin çapından biraz daha küçük boyda kesip çıkartın. Elde ettiğiniz bu parçaları her iki merceğin üzerine yapıştırın. Araya koyacağınız merceğin odaklanmasının diğer merceklerin odaklanması ile aynı seviyesinde olmasına dikkat etmelisiniz. Bu durumu şu şekilde açıklayabiliriz; Teleskop yapılırken görüntüyü 2 mercek kullanarak gözümüzle görebileceğimiz tarzda odaklarız. Yalnız bu görüntü merceklerden geçerek ters oluşur.
Teleskop, her ne kadar kolay bir işlem olmasa da uzun süren gözlemler ile hedefe bir nebze olsa yetişebilir. Ortalama 5 farklı türe sahip olan teleskopların kullanımı her evde mümkün olmayabilir.
Artık bir teleskopunuz var ve geceleri onunla sonsuz gökyüzünü izleyip yıldızlar arasında kısa gezintilere çıkabilirsiniz. Ancak uyarmayı da ihmal etmeyelim, evde yapılan teleskobu kullanırken dikkat edilmesi gereken önemli noktalar var. Birçok kimse evde yaptığı teleskobu geliştirmek ve ürünü daha ileriye taşımak istemektedir. Bunun için büyüteç yerine lens kullanabilir ve bu büyüteç gücünü artırılabilir. Ama bunun gerçek bir teleskop olmadığı bilincinde olmalı ve çıplak gözle güneşe uzun süre bakılmamalıdır.
