Konfigürasyon yönetimi, konfigürasyon parçalarının üretim ve bakımı, yönetim ve geliştirilmesi için teknik ve idari çerçeve sunan bir metodolojidir. Peki havacılıkta konfigürasyon yönetimi neyi içerir, hangi durumlar için gereklidir?
Mevcut veya planlanan donanım, yazılım veya bunların bir kombinasyonunun, teknik belgelerde belirtilen ve sonuç olarak bir üründe elde edilen, işlevsel ve fiziksel özelliklerine konfigürasyon adı verilir.
Konfigürasyon yönetimi, ürünün konfigürasyonunu dokümante eder. Tanımlama ve izlenebilirlik, fiziksel ve fonksiyonel şartların elde edilme durumu ve ömür döngüsünün bütün safhalarında doğru bilgilere ulaşılma imkanı sağlar. Konfigürasyon yönetimi kuruluşun büyüklüğüne, karmaşıklığına ve ürünün özelliklerine bağlı olarak belirlenebilir. Configuration Management (CM), konfigürasyon parçalarının üretim ve bakımı, yönetim ve geliştirilmesi için teknik ve idari çerçeve sunan bir metodolojidir. CM, ürün yaşam döngüsü yönetiminin entegre bir parçasıdır. Ürün tasarım ve operasyon gereksinimleri ile karşılaştırıldığında, bir ürünün performans parametrelerinin, fiziksel ve fonksiyonel özelliklerinin tutarlı bir kaydını oluşturmak ve sürdürmek için yapılan faaliyettir. Bu disiplin, yazılım, donanım, işlem gören malzemeler, servisler ve ilgili teknik dokümantasyonları olmak üzere ürünün tüm yaşam döngüsüne uygulanabilir (Örnek olarak; geliştirme, ürün, yayılım, operasyon, bakım ve elden çıkarma).
CM, hangi durumlar için gereklidir?
- Proje odaklı aktiviteler
- Araştırma ve geliştirme
- Ekipman satış
- Kompleks ve geniş kapsamlı malzeme listesi
- Sürekli mühendislik değişim süreci
- Uzun (30+ yıl) ürün yaşam döngüsü
- Şirket hafızası
- Müşteriler, hükümet ve tedarikçiler arasında sınıflandırma ile ilgili konular
Doğru bir CM uygulaması kaliteyi, zamanında teslimatı pozitif etkiler, geliştirme ve yaşam döngüsü maliyetlerini azaltır.
Havacılık standartları (Örnek: IAQG 9100, 9110, 9120), konfigürasyon yönetimi ve doküman kontrol uygulamasını, ürün gerçekleşme yaşam döngüsü boyunca gerekli kılmaktadır. Böylelikle ürünün tutarlılığı her defasında sağlanmaktadır.
Ürünün tutarlılığının güvence altına alınması aşağıda verilen şekilde sağlanır:
- Benzer parçaların teslim ediliyor olması
- Performansının tekrar ediyor olması
- Teslim edilen ürün için uzaktan destek verilmesi
- Tersine mühendislik ihtiyacı olmadan ürünün modifiyesi
CM, aşağıdaki bilgiler doğrultusunda konfigürasyona karar verir:
- İç ve resmi tasarım değişikliklerin desteklenmesi
- İşlevsel ve fiziksel yapılandırma doğrulamalarının gerçekleştirilmesi (denetimler vasıtası ile)
- Yazılım konfigürasyonlarının izlenebilirliğinin korunması
- Onaylı dokümanın değişikliklerinin kontrol edilmesi
- Havacılık ve uzay için fonksiyonel gereksinimler
- Havacılık ve savunma sanayinde ürün konfigürasyonunda, aşağıdaki konulardan kaynaklı zorluklar ortaya çıkmaktadır:
- Oldukça karmaşık ürün ve sistemlere sahip büyük ürünler
- Çevre ve emniyet kurallarının karmaşıklığı
- Müşteri taleplerini etkin yanıtlama kabiliyeti gereksinimi
- İlgili tüm taraflara değişim statüsü iletilmesi
Havacılık, savunma ve uzay için aşağıda sıralanan gereksinimler nedeni ile konfigürasyon yönetimi gerçekleştirilir.
- a) Ürün konfigürasyon bilgisi gerektiren teklif etkinliklerini yönetmek.
- b) Aşağıdakiler için, ürün konfigürasyon bilgisi gerektiren tasarım etkinliklerini yönetmek.
Program ve proje yönetimi
İş kırılımları (WBS)
- c) Aşağıdakiler için üretim operasyonlarını yönetmek
Açık iş emirleri
Sık gerçekleştirilen mühendislik değişiklikleri
Kuruluş, ürüne uygun bir konfigürasyon yönetim süreci yayınlamalı, uygulamalı ve sürdürmelidir. Bu süreç aşağıdaki konulardan oluşmalıdır.
- Konfigürasyon yönetimi planlama
- Konfigürasyon belirleme
- Konfigürasyon değişiklik kontrolü
- Konfigürasyon durum hesaplama
- Konfigürasyon denetimi
Emniyetli günler dileği ile…
Referanslar:
SAE Standards EIA-649 REV B
SAE AS9100 REVD, AS9120 REV B, AS9110 REV C