Sürekli Uçuşa Elverişlilik Ve Bakım Personeli Lisans Talimatılarında Değişiklik
Sivil Havacılık Genel Müdürlüğü, 9 Şubat 2023 tarihinde ‘‘Sürekli Uçuşa Elverişlilik ve Bakım Personeli Lisanslandırması’’na ilişkin SHT-CAM, SHT-145, SHT-147 ve SHT-66 talimatlarını yayınladı.
SHGM tarafından konuya ilişkin yaptığı açıklamada, “Bilindiği üzere, hava aracı Sürekli Uçuşa Elverişlilik Yönetimi, Bakım Kuruluşları, Bakım Personeli Lisansları ve Bakım Eğitim Kuruluşlarının Yetkilendirilmesi, Denetimleri, Personele Lisans Verilmesi hususlarındaki gereklilikler Genel Müdürlüğümüz tarafından 5 Kasım 2022 tarih ve 32004 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Sürekli Uçuşa Elverişlilik Yönetmeliği (SHY-CA) ile düzenlenmiş olup, bu kapsamda yürürlükte olan SHY-M, SHY-145, SHY-147 ve SHY-66 yönetmelikleri söz konusu yönetmeliğin yürürlüğe girdiği 5 Şubat 2023 tarihi itibariyle ilişkili talimatları, genelgeleri ve diğer düzenlemeleri ile birlikte yürürlükten kalkmıştır.
Yürürlüğe giren SHY-CA Yönetmeliğinin uygulanması amacıyla Avrupa Birliği Havacılık Emniyeti Ajansının (EASA) bu kapsamdaki güncel regülasyonları ile uyumlu olacak şekilde SHT-CAM, SHT-145, SHT-147 ve SHT-66 Talimatları kapsamlı şekilde değiştirilerek hazırlanmıştır.
Ayrıca, bu kapsamda ihtiyaç duyulan UED-2023/1 numaralı Bakım Personeli Lisans Dönüşümü ve Yetkilendirme Genelgesi de hazırlanmıştır.
Yayımlanarak yürürlüğe giren talimatlar ve genelge hali hazırda uygulanan sürekli uçuşa elverişlilik yönetimi, bakım kuruluşları, bakım eğitimi kuruluşları ile bakım personeli lisansı hususlarında ciddi değişiklikler, geçiş süreçleri ile yetki ve lisans dönüşüm işlemlerini yürürlüğe koyduğu için dikkatle incelenmesi ve gerekli hazırlık çalışmalarının hızla başlatılması kuruluş yetkilerinin ve personel lisansları ile yetkilendirmelerinin devamı için önem arz etmektedir.
Bu nedenle, gerekli değerlendirmeleri yaparken Talimat ve genelgelerde belirtilen, kapsam, geçiş süreci, dönüşüm, personel gereklilikleri gibi konularla ilgili maddelerin doğru anlaşılması son derece önemlidir. Kamuoyuna duyurulur.” denildi.
Yayınlanan talimatlar içerisinde en dikkat çeken kapsam değişikliği teknisyen lisanslandırması ve yetkilendirmesi ile EASA PART 66 VE PART 147 sertifikaları ile ilgili SHT-66 talimatında yaşandı. Talimata ek olarak “Genel Müdürlüğümüze Yapılan Lisans Başvurularında Uygulanacak Usuller Hakkında” başlığı ile birlikte “HBL-66 Lisans Başvuru Değerlendirme Tablosu” da yayınlandı.
Güncel EASA regülasyonuna uyum, sektör ve kurum içi görüşler dikkate alınarak, 8 Mart 2023 Tarihinde SHGM tarafından 9 Şubat 2023 tarihinde yayınlanan talimatlara ilişkin; “Bilindiği üzere, hava aracı Sürekli Uçuşa Elverişlilik Yönetimi, Bakım Kuruluşları, Bakım Personeli Lisansları ve Bakım Eğitim Kuruluşlarının Yetkilendirilmesi, Denetimleri, Personele Lisans Verilmesi hususlarındaki gereklilikler Genel Müdürlüğümüz tarafından 5 Kasım 2022 tarih ve 32004 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Sürekli Uçuşa Elverişlilik Yönetmeliği (SHY-CA) ile düzenlenmiş olup, bu kapsamda yürüklükte olan SHY-M, SHY-145, SHY-147 ve SHY-66 Yönetmelikleri söz konusu yönetmeliğin yürürlüğe girdiği 5 Şubat 2023 tarihi itibariyle ilişkili talimatları, genelgeleri ve diğer düzenlemeleri ile birlikte yürürlükten kalkmıştır.
Yürürlüğe giren SHY-CA Yönetmeliği’nin uygulanması amacıyla Avrupa Birliği Havacılık Emniyeti Ajansının (EASA) bu kapsamdaki güncel regülasyonları ile uyumlu olacak şekilde SHT-CAM, SHT-145, SHT-147 ve SHT-66 Talimatları ile UED-2023/1 numaralı Bakım Personeli Lisans Dönüşümü ve Yetkilendirme Genelgesi hazırlanarak 9 Şubat 2023 tarihinde yayımlanmıştır.
Yayımlanarak yürürlüğe giren talimatlar ve genelge hali hazırda uygulanan sürekli uçuşa elverişlilik yönetimi, bakım kuruluşları, bakım eğitimi kuruluşları ile bakım personeli lisansı hususlarında ciddi değişiklikler, geçiş süreçleri ile yetki ve lisans dönüşüm işlemlerini yürürlüğe koyduğu için gerekli değerlendirmeleri yaparken talimat ve genelgelerde belirtilen, kapsam, geçiş süreci, dönüşüm, personel gereklilikleri gibi konularla ilgili maddelerin doğru anlaşılması son derece önemlidir. Bununla birlikte, söz konusu Talimatlar ve Genelgeler güncel EASA regülasyonuna uyum, sektör ve Kurum içi görüşler dikkate alınarak revize edilmiş olup, aşağıdaki linkler üzerinden erişilebilecektir. Ayrıca, söz konusu düzenlemelere mevzuat.shgm.gov.tr adresi Sektörel Mevzuat sayfasından da erişebilmek mümkündür.Kamuoyuna duyurulur.” Açıklaması ile birlikte revize edilerek uygulamaya konuldu. ‘‘HBL-66 Lisans Başvuru Değerlendirme Tablosu” da referans olmaktan çıkarıldı.
Yayınlanan SHT-66 Rev.01 Talimatı’nda en dikkat çeken değişiklikler; teknisyen lisanslandırması, yetkilendirilmesi ile birlikte EASA PART-66 lisansına sahip teknisyenlerin ülkemiz sınırları içerisinde çalışma ve yetkilendirilmelerinde gerçekleşti. Son talimata göre ek gereklilikler ilk olarak EASA Part-66 lisansı ile çalışan personel, EASA PART-66 belgeleri ile dönüşüm veya sınırlama kaldırma işlemi yapılmış SHGM lisanslı personele getirilen karma sınavdan başarılı olma şartı oldu. Dil yeterliliği açısından ise C/S,S/S veya ilk defa lisans alacak personelin dil yeterlilik puanlarının SHGM yetkili kurumlardan alınan puanın 45’ten 80’e, YDS ve eşdeğeri puanın ise 45 den 55’e çıkarılması oldu. Revize talimatlarla birlikte geçiş süreci ile ilgili olarak UED-2023/1 Genelgesi’nde UED-2023/1 Rev.01 şekliyle revize edilerek yayınlandı. Genelgeye göre halihazırda yetkili onaylayıcı olarak görev yapan personellerden istenen dil yeterliliği şartını 31 Aralık 2025 tarihine kadar gerçekleştirmeleri şeklinde revize edilirken. Karma sınavdan başarılı olma şartı ise 1 OCAK 2024 tarihine kadar olacak şekilde herhangi bir tarih değişikliğine uğramadı.
İlgili geri dönüşler sonrası UTED’in öncülüğünde sektörün tüm paydaşlarını içine alarak ortak akıl ve uzlaşı odağında “SHT-66 Talimatı UTED Danışma Kurulu’’ toplantısı gerçekleştirildi.Toplantı sonrası alınacak olan geri bildirim ve öneriler hem yaşanabilecek mağduriyetlerin önüne geçmek hem de ülkemizin bulunduğu bölge başta olmak üzere havacılık sektöründeki etkin rolünü daha da artırma ve havacılık emniyetine katkı sağlama stratejisini desteklemek amacıyla SHGM ve kamuoyu ile paylaşılması kararlaştırıldı.
Sektör içerisinden, isimlerin yayınlanan talimatlarla ilgili olarak görüşleri ise şu şekilde oluştu:
SEDAT ALİ EMANET (EXPRESS TEKNİK)
Sivil Havacılık Genel Müdürlüğü’nün yetki verdiği Form4 sahibi yöneticilerin dinlenmesi gerektiğini düşünüyorum. Öncelikle alınan kararların değerlendirme yapılarak tüm paydaşların sorunu anlamaları gerekiyor. Alınan kararlar sektörde ciddi bir yara açacağa benziyor.
Bu yara açılmadan önce sektörde bizlerin görmüş olduğu hataların düzeltilmesi ile bu tür yönetmeliklerin hiç olmayacağı inancını taşıyorum. Geçmişe dönüş doğru ya da yanlışların var olduğu düşünülse de, yapılan eleştiri ve şikayetlerin hangi amaçla, neden yapıldığı bilinmeden büyüme trendinde bulunan Türk havacılığına zarar verilmesi düşünülmemelidir. Şu anda potansiyel risk açıktır ve bu riski minimuma indirmekte hepimizin görevi ve sorumluluğudur.
YÜCEL SARI (QATAR AIRWAYS)
SHT-147 Talimatı için EASA Part-147 mevzuatının son hali de dikkate alınarak yapılan güncellemede, SHT-147 Bakım Eğitim Kuruluşları için uzaktan eğitim gereklilikleri ve tanınan okul ve dil yeterliliği hizmet sağlayıcı kuruluş gereklilikleri ile, Türkiye’de eğitim ve sınav gerçekleştirmek isteyen kuruluşlar için “SHT147 Foreign SHT-147 Organization Requirements” gereklilikleri talimata dahil edildi. THY ve THY Teknik’te 22 yıl çalıştıktan sonra, başka bir global havayolu şirketinde işe başladığınızda en zorlanacağınız konu biz Türk uçak bakım teknisyeni lisans sahiplerinin en zorlandığı konu dil yeterliliği ve akıcı ingilizce konuşmadaki eksikliklerimizdir. Tecrübe ve bilgi birikimimiz hiç süphesiz diğer lisans sahibi başka ülke teknisyenleri ile kıyaslanamayacak kadar önde olsa da; dil yeterliliği eksikliği nedeniyle bu tecrübe ve bilgi birikimini başkalarına göstermek kolay olmamaktadır. Benim şahsi görüşüm SHGM’nin dil yeterliliği konusunda almış olduğu karar doğru ve yerindedir. Ülkemizin akademik ve pratik eğitimler sayesinde yetiştirmiş olduğu değerli uçak bakım teknisyenlerinin dünya havacılık camiasında daha etkin söz sahibi olabilmesinin en önemli kriteri etkin ve akıcı ingilizce konuşma yeterliliğidir.
Taner DOĞAN (TD TEAM)
Merhabalar meslektaşlarım,
Malum gündemimiz SHGM’nin yeni aldığı kararlar, genel anlamıyla kararlara katılmakla birlikte uygulama ile ilgili sıkıntılar olacağını düşünüyorum. Bu kararların hayata geçmesinden önce “merdiven altı veya çantacı” diye tabir edilen firmaların önüne geçilmelidir. İstediğiniz kadar kararlar çıksa da bunların önüne geçilmedikten sonra yeterlilik ve disiplin sağlanamaz, aksine bu firmaların ekmeğine bal sürülür. Çıkarılan karar ile tespit edilmiş taban puanların çok yüksek olduğunu düşünüyorum. Türkiye’miz ve eğitimimiz gerçeğini göz ardı etmemek lazım, bu nedenle tespit edilen puanlar 10’ar puan alta çekilmelidir. Bu puanları alma süreci kademeli uygulanmalı ve 2024’te 60-70 puan öncelikle aranmalı, 2025 yılında 70-80’e çıkarılarak sonlandırılmalıdır. Tekrar üstüne basarak belirtmek isterim ki; SHGM, merdivenaltı ve çantacılar olduğu sürece hedeflediği nitelik yükseltmeyi başaramaz. Maalesef gerçekler böyle. Tüm arkadaş ve meslektaşlarıma sevgiler selamlar.