Thumbnail
  • 15.08.2024

Uçağın ömrü boyunca elektrik kabloları bulundukları bölgelere göre ciddi şekilde olumsuz koşullara maruz kalır. Mevcut veya potansiyel sorunların belirlenmesi için kabloları belirli aralıklarla muayene etmek gerekir. Kablolama hasarlarını en aza indirmek ve düzgün kablolamanın olup olmadığının muayenesi için uçak üreticisinin teknik el kitapları içindeki bakım prosedürleri kullanılmalıdır. Kablolama bozulmalarının ana nedenleri olarak titreşim, nem, su, kar gibi hava olayları, kimyasal kirlenme, ısı, kir ve toz gösterilebilir.

Titreşim (Vibration)

Titreşimin kabloların takım yerleri üzerinde istenmeyen etkileri olabilir. Yüksek vibrasyonun bulunduğu alanların kablo aşınmasını yıllar içinde hızlandırma eğilimi vardır. Sonuç olarak birbirine değen kablolar zaman içinde düzensiz aralıklı (intermittent) semptomlara sebep olur. Ayrıca kablo bağları ve ipleri de titreşimin etkisi ile kablo yalıtım malzemesi üzerinde kesme yapabilir. Örneğin, yan yana iki kablo bir spacer ile ayrılmadıysa titreşim etkisiyle tam olarak aşınıp soyulabilir. Bundan dolayı kısa devre oluşabilir. 

Özellikle feeder kablolarına dikkat etmek gerekir. Bitişik kablolar arası yalıtıcıların bulunduğundan emin olunmalıdır. Airbus teknik dökümanlarına göre hücum ve firar kenarları titreşime ve diğer çevresel koşullara maruz kalır. Bu alanlar kablo bağlantıları için flaplar/slatlar açıkta olsa da kapalı da olsa zor çevresel şartlar içerir.

Nemli Alanlar

Bu alanlar, Airbus teknik dökümanlarında harici hava olayları ve neme, suya maruz kalan alanlardır. Titreşim ve kimyasallara ek olarak bir de nem faktörü işin içine girince buralara özellikle dikkat etmek gerekir. Kablolama konusunda bulgu var ise gerektiğinde ilgili parçaları temizlemekten çekinmeyin. Bulgunun kirlilik tarafından maskelenmediğinden emin olun. 

Kimyasal Kirlenme

Bir kimyasalın neden olduğu kirlenme, gres ve hidrolik sıvısı gibi materyallerden kaynaklanabilir. Bunların yakınındaki kablolar kimyasal etkisi açısından incelenmelidir. Örneğin, kelepçelerin yataklarını incelemelisiniz.

Isı

Isı, elektrikle çalışan aletlerin bozulmasına neden olabilir. Uzun süre yüksek ısıya maruz kalan kablolarda kablo izolasyonunun bozulmasına sebep olabilir. Motor ve packlerin sıcak hava borularının çatlaması, oluşturabileceği ısı ortamı nedeniyle risk oluşturur. Örneğin, APU bölgesindeki elektrik tesisatı kablolama terminalleri ve konnektörleri bu etkiye açık alanlardır.

Toz

Tozun nem tutucu görevi gördüğünü unutmayın. Emicilik sebebiyle korozyon gibi sonuçları olabilir. Dolayısıyla mümkün olduğunca temizlenmesi tavsiye edilir.

 

1968 © Uçak Teknisyenleri Derneği